Zakup mieszkania to jedna z najważniejszych decyzji w życiu wielu osób. Proces ten wiąże się nie tylko z emocjami, ale również z koniecznością poniesienia szeregu dodatkowych kosztów, w tym opłat notarialnych.
Ile kosztuje notariusz przy kupnie mieszkania w 2024 roku i na jakie dodatkowe wydatki powinniśmy się przygotować? W tym artykule postaram się odpowiedzieć na te pytania, uwzględniając wszystkie istotne aspekty, które mogą wpłynąć na końcową kwotę.
Opłaty notarialne przy zakupie mieszkania
Zakup mieszkania to proces, który wymaga zaangażowania nie tylko kupujących i sprzedających, ale także notariusza. To właśnie notariusz odpowiedzialny jest za sporządzenie aktu notarialnego, który jest niezbędny do prawnego przekazania własności nieruchomości. Ale koszt notariusza to tylko część kosztów notarialnych związanych z zakupem mieszkania.
Podstawowe elementy wpływające na koszty notarialne obejmują:
- Taksa notarialna – główna opłata za usługi notariusza, zależy od wartości nieruchomości.
- Opłata za założenie księgi wieczystej nieruchomości – jeśli nieruchomość nie posiada jeszcze księgi wieczystej, notariusz musi ją założyć.
- Podatek od czynności cywilnoprawnych – obowiązek zapłaty tego podatku powstaje w momencie zakupu nieruchomości z rynku wtórnego.
- Koszty dodatkowe – np. odpisy aktu notarialnego, opłaty sądowe za wpis do księgi wieczystej.
Ile kosztuje notariusz przy kupnie mieszkania w 2024 roku
Koszty notarialne przy zakupie mieszkania mogą być zmienną, która zależy od wielu czynników, ale istnieje kilka stałych wartości, które pomogą nam zorientować się, ile bierze notariusz za sporządzenie umowy kupna mieszkania.
- Minimalna taksa notarialna za czynności związane z zakupem nieruchomości wynosi 100 zł[1].
- Maksymalna stawka taksy notarialnej nie może przekroczyć 10 000 zł[2].
- Dodatkowo, wartość taksy notarialnej wzrasta proporcjonalnie do wartości nieruchomości.
Poniższa lista wypunktowana przedstawia przykładowe stawki:
- Do 3 000 zł – 100 zł,
- Powyżej 3 000 zł do 10 000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3 000 zł,
- Powyżej 10 000 zł do 30 000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 zł,
- Powyżej 30 000 zł do 60 000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 zł.
Taksa notarialna – co to jest i ile wynosi?
Taksa notarialna to podstawowa opłata, która stanowi wynagrodzenie notariusza za przeprowadzenie czynności cywilnoprawnych związanych z zakupem nieruchomości. Jej wysokość jest regulowana przez rozporządzenie ministra sprawiedliwości i zależy bezpośrednio od wartości transakcji.
Warto zaznaczyć, że obok taksy notarialnej, kupujący nieruchomość muszą liczyć się z innymi opłatami takimi jak:
- Opłata za założenie księgi wieczystej,
- Podatek PCC w przypadku zakupu nieruchomości z rynku wtórnego,
- VAT przy zakupie z rynku pierwotnego.
Opłata za założenie księgi wieczystej nieruchomości
Założenie księgi wieczystej dla nowo nabywanej nieruchomości jest kluczowym elementem zabezpieczającym prawa własności. W Polsce, opłata za założenie księgi wieczystej wynosi 200 zł (https://poznan-staremiasto.sr.gov.pl/tabela-wysokosci-oplat,sd,m1,222,225,232.html,22), jednakże warto zaznaczyć, że może pojawić się konieczność uiszczenia dodatkowych opłat, na przykład za wpisywanie zmian w już istniejącej księdze.
W przypadku zakupu mieszkania, księga wieczysta jest podstawą do sprawdzenia stanu prawnego nieruchomości, co umożliwia uniknięcie wielu ryzyk związanych z potencjalnymi obciążeniami czy roszczeniami trzecich stron.
W procesie kupowania nieruchomości, księga wieczysta służy nie tylko jako zabezpieczenie dla kupującego, ale również dla instytucji finansowych udzielających kredytu hipotecznego. Bank przed przyznaniem finansowania wymaga przedstawienia wyciągu z księgi wieczystej, aby upewnić się co do czystości prawnej nieruchomości i ewentualnego obciążenia hipoteką. Dzięki temu kupujący może być pewny, że inwestycja jest bezpieczna i że nieruchomość, którą zamierza nabyć, nie jest przedmiotem sporów prawnych czy finansowych.
Podatek od czynności cywilnoprawnych w transakcji kupna mieszkania
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) jest istotnym elementem finansowym transakcji na rynku wtórnym. Wartość tego podatku, stanowiącego 2% ceny transakcyjnej, często stanowi znaczący wydatek dla kupującego. Warto jednak pamiętać, że w niektórych przypadkach kupujący może być zwolniony z obowiązku jego zapłaty, na przykład przy pierwszym zakupie mieszkania na rynku pierwotnym, gdy transakcja jest opodatkowana VAT-em.
Ponadto, w przypadku zakupu mieszkania od osób najbliższych, w ramach określonych grup podatkowych, możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia z PCC. Jest to istotna informacja dla osób, które planują przeprowadzenie transakcji w kręgu rodzinnym.
Również umowy przedwstępne, sporządzone w formie aktu notarialnego, mogą generować obowiązek zapłaty PCC, więc kupujący powinien być świadomy wszystkich potencjalnych zobowiązań podatkowych jeszcze przed finalizacją transakcji kupna-sprzedaży
Dodatkowe opłaty przy zakupie mieszkania
W kontekście dodatkowych opłat przy zakupie mieszkania, ważne jest, aby kupujący byli świadomi, że oprócz wspomnianych kosztów, mogą ponieść także opłaty związane z analizą stanu prawnego nieruchomości przez biuro nieruchomości lub prawnika.
Analiza ta jest kluczowa, aby upewnić się, że nieruchomość nie jest obciążona żadnymi hipotekami, służebnościami czy innymi ograniczeniami, które mogłyby wpłynąć na jej wartość lub możliwość korzystania. Koszty te, choć nie są obligatoryjne, mogą znacząco zwiększyć bezpieczeństwo transakcji i są zalecane, zwłaszcza w przypadku skomplikowanych transakcji lub wątpliwości co do historii nieruchomości.
Dodatkowo, przy zakupie mieszkania należy doliczyć koszty związane z ubezpieczeniem nieruchomości, które bank może wymagać przy udzieleniu kredytu hipotecznego. Ubezpieczenie to zapewnia ochronę finansową zarówno dla kredytobiorcy, jak i dla banku na wypadek nieprzewidzianych zdarzeń, takich jak pożar, zalanie czy kradzież. Jego koszt zależy od wartości nieruchomości oraz zakresu ochrony i stanowi istotny element budżetu przy zakupie mieszkania.
Kredyt hipoteczny a koszty notarialne
Przy zakupie mieszkania za pomocą kredytu hipotecznego, bardzo ważnym aspektem są również koszty związane z ustanowieniem hipoteki zwykłej, które obejmują nie tylko czynności notarialne, ale i opłaty sądowe za wpis hipoteki do księgi wieczystej. Wysokość tych opłat jest regulowana przez odpowiednie przepisy i zależy od kwoty kredytu.
Kupujący musi być przygotowany na to, że te dodatkowe wydatki znacząco wpłyną na ogólny koszt zakupu nieruchomości.
Oprócz bezpośrednich kosztów notarialnych i sądowych, przy założeniu hipoteki należy również uwzględnić koszty doradztwa kredytowego, jeśli zdecydujemy się skorzystać z usług pośrednika kredytowego.
Profesjonalne doradztwo w zakresie wyboru najlepszej oferty kredytowej może przynieść oszczędności w dłuższej perspektywie, ale jest to kolejny koszt, który kupujący muszą wziąć pod uwagę przy finalizacji transakcji kupna mieszkania z wykorzystaniem finansowania bankowego.
Podsumowanie: Koszty notariusza przy zakupie mieszkania
Zakup mieszkania wiąże się z wieloma kosztami, które należy wziąć pod uwagę planując swoje finanse. Koszty notarialne to znacząca część tych wydatków, ale pamiętać należy również o podatkach oraz innych opłatach administracyjnych. Znajomość tych kosztów pozwala lepiej przygotować się do finalizacji transakcji i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek finansowych.
[1] Rozporządzenie określa maksymalne stawki taksy notarialnej